Το Σύγχρονο Γαλλικό Θέατρο κατοικείται από ένα σπουδαίο συγγραφέα, ηθοποιό και σκηνοθέτη τον Ολιβιέ Πυ. Με παράλληλες σπουδές επίσης στη θεολογία, ο θρήσκος καθολικός και αυτοαναφερόμενος ομοφυλόφυλος, ανάγει «το θέατρο σε θρησκεία που ευαγγελίζεται την ριζική επανανοηματοδότηση του σύγχρονου κόσμου».

Γράφει η Χαρά Κιούση

Με καταγωγή γαλλοαλγερινή γνωρίζει από πρώτο χέρι την σκοτεινή πλευρά του πολέμου, δηλώνοντας «πως έχει γεννηθεί από το αίμα μερικών μαρτύρων στα όρια της αποικιοκρατίας». Στα έργα του η τέχνη, η πίστη, η φιλοσοφία, η οικογένεια και η σεξουαλικότητα είναι θέματα που αρθρώνονται με τον δικό του ιδιαίτερο παραληρηματικό ποιητικό λόγο.

Τα «Θέατρα» είναι από τα πρώτα έργα του Ολιβιέ Πυ με στοιχεία αυτοβιογραφικά. Αποτελεί μια διακήρυξη κατά της βίας με όποια μορφή αυτή υφίσταται στη ζωή. Ως βία πολιτική, της κάθε αιματηρής εξουσίας, ως βία ενδοοικογενειακή, ομοφοβικού και κοινωνικού ρατσισμού που την βίωσε «στο βωμό της βλακείας και της ανθρώπινης θηριωδίας».

Το κείμενο αποτελείται από δώδεκα κεφάλαια. Είναι ένα έπος της ζωής, κάτι σαν ημερολόγιο και φιλοσοφικό δοκίμιο, ένα ρέκβιεμ για τους ανώνυμους θυσιασμένους του καιρού μας, που δύσκολα μπορεί να αναπαρασταθεί. Ωστόσο οι performers Παναγιώτης Γαρμπής και η Λουΐζα Κωστούλα (υπεύθυνη για την σκηνοθεσία και την υποβλητική πρωτότυπη μουσική επίσης) καταφέρνουν να ξεπεράσουν κάθε δυσκολία και να δημιουργήσουν το σύμπαν του Ολιβιέ Πυ, ταρακουνώντας και συγκινώντας το θεατή.

Οι δύο performers βρίσκονται διαρκώς επί σκηνής. Ο πρωταγωνιστής του έργου κινείται σ’ ένα ιδιότυπο οπτικό και ηχητικό τοπίο, εκτεθειμένος άλλοτε στη βία ενός επιθετικού φωτισμού, κι άλλοτε βρίσκοντας ασφάλεια στη διακριτικότητά του.

Πίσω του η σκηνοθέτης με διάφορα αντικείμενα συνδέει τον χρόνο και τον χώρο, αποδίδοντας την ενότητα των δέκα σκηνών. Η πρώτη σκηνή αρχίζει με μια πράξη βίας. Σε ένα δημόσιο δρόμο, ένας νέος άνδρας δέχεται μια μαχαιριά. Καθώς χάνει αίμα και αργοπεθαίνει περνούν από τη μνήμη του σαν αποχαιρετισμός τα σημαντικότερα κεφάλαια της ζωής του. Μέσα από τις αναμνήσεις του «πόση σιωπή δεν αναγκάστηκε να πιει», πόσα μυστικά σαν πολεμικό αφήγημα δεν εξομολογείται περνώντας από την επικαιρότητα στη μυθολογία. Δοσμένα όλα σαν θεατρικό δρώμενο, που αιτιολογεί και την απόφασή του ν’ ασχοληθεί με το θέατρο, καθώς μόνο αυτό μέσα από τη δημιουργία ξαναδίνει νόημα στη ζωή.

Αυτοπαρουσιάζει το εγώ, το εγώ του πότε φοβισμένο, πότε ως εγκαταλελειμμένο παιδί και διεστραμμένο αγόρι που ο Πατέρας του ένας σφαγέας σκύλων, μοιράζει το σώμα του στους κυνηγούς. Για να το διεκδικήσει αργότερα με απαιτητική αγάπη η σκληρή και εκδικητική Μητέρα του. Ακόμα και ο Δημιός του, ένας κουκουλοφόρος με τατουάζ στον ώμο την γαλλική σημαία. Καθώς αιμορραγεί κάτω από τον «πολυέλαιο της βλακείας», τα βασανιστήρια του φαίνονται απλές ομοιώσεις και περιμένει τις λέξεις που θα εκδικηθούν την υπέρτατή του θυσία. Εκεί ολομόναχος στη μεθυστική του μοναξιά, υπό «την προστασία του τράγου της αρχαίας τραγωδίας ο Πυ – εγώ εμφανίζεται ως η σπαρασσόμενη συνείδηση του κόσμου. Μισός Απόλλων, μισός Χριστός αναζητά «μια στέγη που άξιζε», για να «στεγάσει τους τόσους θυσιασμένους» ώστε να καθαγιαστεί το μαρτύριό τους.

Η παράσταση «τα Θέατρα», με την ομοίωση, το μη πραγματικό του θεάτρου που φέρνει τελικά και την κάθαρση, στήνεται απέναντι στη μοίρα. «Ο τράγος είναι ίσως ο μόνος που διαθέτει κάποια ίχνη ανθρωπιάς» που συγκλίνουν στην αίσθηση της συγχώρεσης, που με τρόπο ιδιαίτερο παρουσιάζει ο Π. Γαρμπής.

Πληροφορίες της παράστασης

Μετάφραση: Μαρία Ευσταθιάδη
Σκηνοθεσία – Μουσική: Violet Louise (Λουίζα Κωστούλα)
Σκηνογραφία- Κοστούμια: Νίκος Αναγνωστόπουλος
Φωτισμοί: Θωμάς Οικονομάκος
Δημιουργική ομάδα για τον Οπτικό και Ηχητικό Σχεδιασμό (Studio 19, Άρης Παυλίδης)
Φωτογραφίες: Άγγελος Μπάλλας

Performers: Παναγιώτης Γαρμπής, Violet Louise (Λουίζα Κωστούλα)

Σημείωμα: Violet Louise (Λουίζα Κωστούλα)

2ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Θεάτρου
«Το Γαλλικό Θέατρο à la Grecque»
Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος – Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
14 – 31 Μαΐου 2015